اطلاعات کتاب

درباره کتاب

کتاب شمع جمع دیوان اشعار شاعر شهیر فواد کرمانی

ميرزا فتح الله قدسی کرمانی متخلص به «فؤاد» از عارفان دلسوخته و دارای طبعی بسيار لطيف و شيواست. اين گويندۀ توانا در حدود سال 1270 ه.ق در کرمان متولد و پس از حدود هفتاد سال زندگی زاهدانه در سال 1340 ه.ق. به رحمت حق پيوست.

شاعران آسمانی برای اصحاب علم و ادب و ارباب فضیلت و فرزانگی اصطلاحی آشناست، شاعرانی که با هم‌آغوشی واژه‌ها و بکارگیری کلمات ساده و معمولی به جهانی از معنی ره برده، به قله‌های رفیع سخن دست می‌یابند و به خلق آثاری می‌پردازند که آنان را نه فقط در جمع رقیبان برتری می‌بخشد، بلکه در گذر زمان نامشان را ورد زبان صاحبدلان قرار می‌دهد و کلام منظومشان را در میان نسل‌ها و فصل‌ها جاری می‌سازد.

این اعتبار زمانی افزون می‌شود که به زیب و زیور عرفان و اخلاق و برتر از آن به تصویرگری صحنه‌های سیاهی و سپیدی آراسته شود و روشنای راه کرامت و بزرگی را به نجلی بگذارد. بیان حال آنان که در برابر هر چه رنگی از ستم و بیداد داشت، قامت آراستند و از گل‌زخم‌های اندامشان باغ بزرگ اسلحه رویاندند تا خصم دون را به زنجیر کشند و حدیث پیروزی خون بر شمشیر را رقم بزنند.

بر این اساس اگر فؤاد کرمانی فرزانه‌ای از تبار قدسیان و شاعران آسمانی دانسته و نامیده شود، سخنی به گزاف گفته نشده است. مردی که در گوشه‌ای از خاک کرمان برخاست و در جوار کوه‌های سیدحسین که پایداری و عظمت او را تداعی می‌کنند، به خاک سپرده شد و بین این دو لمحه از زمان، کسب عزت و افتخار ملی را وجهۀ همت خویش ساخت و از دل سخن گفت تا دلداگی خویش را به آنان که پاسدار حرمت انسان بودند، ثابت کند؛ هدفی که به‌راستی در رسیدن به آن توفیق داشت و به‌زودی نام او را زبانزد خاص و عام کرد.

 فؤاد کرمانی در حالی به این مقام والا دست یافت که نه تنها زندگی بر وفق مراد او نبود و زمینۀ تحصیل و کسب برایش وجود نداشت، بلکه موضوع کاملاً برعکس و مخالف خط مشی او جریان داشت. وجود پدری که این شاعر قدسی را از تحصیل می‌داشت و زمانی که از هنر خواندن و نوشتن او آگاه شد، دست‌نوشتۀ فرزند را نزد بقال برد تا آن را با کالایی سودا کند، سراغ قصاب برد تا به بهای آن گوشت تحویل دهد، به سبزی‌فروش عرضه کرد تا ..... اقدامی که نتیجۀ آن روشن است؛ پاسخ‌های منفی و بر آن اساس نصیحت فرزند که چرا دنبال کاری می‌روی که سودی برایت ندارد!

از تأثیر کلام او همین بس که با قرائت نخستین ابیات مرثیه او در رثای حماسه‌آفرینان کربلا و عاشورا، جاری‌شدن اشک بر گونه‌های ارادتمندان خاندان عصمت و طهارت، تصویری از دلسوختگی سراینده را به تماشا می‌گذارد و بی‌تردید این سخن از دل برخاسته که این‌چنین بر دل می‌نشیند.

در میان تمام جلوه‌هایی که آسمان اندیشۀ فؤاد کرمانی را ستاره‌باران کرده‌اند، ماه محراب عبادت و عبودیت و ستارۀ پرفروغ شرف و ایثار و شهادت، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) دارای جایگاه‌ ویژه‌ای است؛ آن‌طور که گویی حسین (ع) در تمامی لحظه‌های زندگی شاعر وجود دارد و نام و یادش مسیر حیات او را مشخص می‌کند تا آنجا که معتقد است جلوۀ عالم فروغ روی اوست.

نور وجود از طلوع روی حسین است                                       ظلمت امکان سواد موی حسین است

شاهد گیتی بخویش جلوه ندارد                                             جلوۀ عالم فروغ روی حسین است

این شاعر قدسی با وجود آن همه مباحث و موارد مختلفی که زمانه او را مشحون خود ساخته و جاری و ساری تاریخ نیز بوده است، تنها و تنها زمینۀ خداجویی، عرفان، مدح و ثنای ائمۀ اطهار، مرثیه‌سرائی اباعبدالله الحسین و تقویت و تعزیز آئین مقدس اسلام را برگزید و تمامی هم و غم خود را به این مهم معطوف ساخته است؛ به ویژه اینکه ردای ارادت به حضرت حجت (عج) را زیب قامت ساخته و همواره بدان نازیده و نابخردان را به روزی که او ظهور کرد و هر چه رنگی از ستم و بیداد دارد را به هم پیچیده و بداندیشان را به سزای اعمالشان می‌رساند، هشدار داده است.

مهدی موعود اگر ظاهر نشود                                    در عمل دانی چه تکلیفت بود

مولف:  فتح الله قدسی کرمانی متلخص به فواد کرمانی

ناشر : انتشارات لاهوت